Γιατί "νιώθουμε" άβολα όταν ακούμε την ηχογραφημένη φωνή μας;

Κατά τη διάρκεια του μαθήματος για τον ήχο, οι μαθητές διατύπωσαν την ερώτηση του τίτλου. Πράγματι, όταν ακούμε την ηχογραφημένη φωνή μας, αισθανόμαστε διαφορετικά, άβολα. Οι επιστήμονες προσπάθησαν να απαντήσουν στο  ερώτημα και κατέληξαν στα εξής δύο συμπεράσματα:

α. Η φωνή μας μεταφέρεται από το λάρυγγα (όπου βρίσκονται οι φωνητικές χορδές) στο αυτί μας εσωτερικά μέσω των οστών και είναι "πλούσια" σε χαμηλές συχνότητες, οι οποίες όμως λείπουν στον ηχογραφημένο ήχο που φτάνει στο αυτί μας μέσω του αέρα. Ουσιαστικά προκύπτει διαφορετικό φάσμα συχνοτήτων στις δύο περιπτώσεις. 

β. Μέσω της φωνής ο άνθρωπος μεταφέρει και τα συναισθήματα από τα οποία διακατέχεται όταν μιλάει. Στην περίπτωση που ακούει την ηχογραφημένη φωνή του, συνειδητοποιεί αυτά τα  συναισθήματα γεγονός που τον κάνει να νιώθει άβολα.

Πηγή: Guardian

Περιοδικότητα της καρδιάς

Με αφορμή ερώτηση στη διάρκεια του μαθήματος θα αναφέρουμε μερικά στοιχεία για τον τρόπο λειτουργίας της καρδιάς. Στην εικόνα που ακολουθεί έχει απομονωθεί το μέρος ενός καρδιογραφήματος (ECG). Ας αναγνωρίσουμε μερικά από τα χαρακτηριστικά του.

• Το κύμα Ρ  διαρκεί περίπου 1/10 του δευτερολέπτου (0.1s). Από το μέγεθος του εξάγονται συμπεράσματα (π.χ. υπερτροφία δεξιού κόλπου).
• To τμήμα PR το οποίο διαρκεί από το ξεκίνημα του κύματος P μέχρι την έναρξη του τμήματος QRS. Η διάρκεια του οδηγεί στη διάγνωση υπερκαλιαιμίας ή υποκαλιαιμίας.
• Το τμήμα QRS αντιστοιχεί στη λειτουργία των κοιλιών και διαρκεί περίπου 0.1s. Αύξηση της διάρκειας του τμήματος υπονοεί κάποια δυσλειτουργία. Το τμήμα αυτό έχει την εντονότερη απεικόνιση αφού ο αντίστοιχος μυς είναι ο μεγαλύτερος.
• Το τμήμα ST αντιστοιχεί στη σύσπαση των κοιλιών. Ανισορροπία στους ηλεκτρολύτες του οργανισμού επηρεάζει το τμήμα αυτό.
• Το κύμα Τ το οποίο αντιστοιχεί σε χαλάρωση των κοιλιών και στην επαναφορά τους μετά τη σύσπαση.

Τα προηγούμενα υπονοούν ότι στη λειτουργία της καρδιάς ενυπάρχει ένας σοβαρός βαθμός περιοδικότητας και θα μπορούσαμε να το κατατάξουμε στα περιοδικά φαινόμενα.

Πηγή: www.nurselk.com

Πως ο άνθρωπος εντοπίζει την τοποθεσία προέλευσης του ήχου;

Με αφορμή ερώτηση μαθητή κατά τη διάρκεια του μαθήματος της Φυσικής θα προσπαθήσω να δώσω μια απάντηση στο παραπάνω ερώτημα. 

Στην εικόνα φαίνονται πέντε πηγές ήχου με τον άνθρωπο στο κέντρο τους. Πως θα εντοπίσει από ποια πηγή προέρχεται ο ήχος; 

Στον ανθρώπινο εγκέφαλο βρίσκεται μια περιοχή η οποία περιέχει τους νευρώνες τους υπεύθυνους για τον εντοπισμό του ήχου και διατεταγμένους σε ένα επίπεδο. Φανταστείτε κάτι σαν το γείσο ενός καπέλου. Αξιοποιώντας τη χρονική διαφορά άφιξης των ηχητικών κυμάτων στην περιοχή προσδιορίζει σε ποια ακριβώς θέση βρίσκεται η ηχητική πηγή. Παρατηρώντας την παρακάτω εικόνα ας προσπαθήσουμε να καταλάβουμε πως επιτυγχάνεται αυτό.

Ας θεωρήσουμε ότι ο ήχος εκπέμπεται από την αριστερή γαλάζια ηχητική πηγή. Τότε θα εισέλθει πρώτα στο αριστερό αυτί και κατόπιν από το δεξί αυτί. Έτσι διανύοντας τις περιοχές του χάρτη θα συναντηθεί σε σημείο δεξιότερα της κεντρικής περιοχής, ενώ το αντίθετο θα συμβεί εφόσον ο ήχος εκπέμπεται από την αριστερή ηχητική πηγή. Σε περίπτωση που ο ήχος προέλθει από την μπροστινή μωβ ηχητική πηγή, η οποία ισαπέχει από τα δύο αυτιά θα συναντηθούν οι δύο ήχοι στο κέντρο. Αφού λοιπόν διεγερθούν οι αντίστοιχες περιοχές ο εγκέφαλος ανάλογα με την περιοχή καταγραφής  θα ερμηνεύσει που πρέπει να στρέψει το κεφάλι. 

Πηγή: Illinois Science Council